Kurbanın Zamanı

KURBANIN ZAMANI

Kurban kesim günleri, hicri ayların onikincisi olan zilhicce ayının onuncu, onbirinci ve onikinci günleridir.

Kurban kesme vakti, onuncu günü tan yerinin ağarması ile başlayıp, onkinci günü yani bayramın üçüncü günü güneşin batışından az öncesine kadar devam eder.

Geceleyin kurban kesmek, tenzihen mekruhtur. Çünkü gece karanlığında kesim işinde yanlışlık yapma ihtimali vardır.

Üzerlerine bayram namazı vacib olmayan köylüler için, kurban kesmenin müstehab olduğu vakit birinci günü tan yerinin ağarmasının peşi sıra başlar.

Üzerine bayram namazı vacib olan şehir halkı ise, bayram hutbesinden sonra kurban kesebilirler. Şayet imam namazda iken keserlerse caiz olmaz.

İmam teşehhüd miktarı oturmadan önce keserlerse de, hüküm aynıdır, caiz olmaz. İmam teşehhüd miktarı oturduktan sonra fakat selam vermeden önce kurban kesilecek olursa. İmam-ı Azam’ın kıyasına göre kurban caiz olmaz.

İmam bayram namazını kıldırsa ve insanlar kurbanlarını kesse, sonra imamın abdestsiz namaz kıldırdığı anlaşılsa, kurbanlar caiz olur. İnsanlar dağılmadan imam abdestsiz kıldırdığını hatırlasa, namaz iade edilir. Kurbanlar iade edilmez.

Bir özür sebebiyle veya özürsüz olarak bayram namazı terk edilecek olsa, güneş zail oluncaya (öğle namazının vakti girinceye) kadar, kurban kesmek caiz olmaz.

Kurban kesmenin, hutbeden önce de olsa bayram namazından sonra olmasının caiz oluşunun delili,

Bera ibni Azib (R.A.)’ın rivayet ettiği şu hadistir:

“Kim o (bayram) namaz(ın)dan önce kurban keserse, kendisi için kurban kesmiş olur.

Kim o namazdan sonra kurban keserse, onun kurban vazifesi tamam olur ve Müslümanların sünnetine uygun davranmış olur.” (Müslim)

Adam bir şehirde, ailesi ise başka bir şehirde olsa ve orada kendisi adına kurban kesmelerini onlara yazıyla veya telefonla bildirirse, kurban kesiminde, kurbanın kesileceği yer itibara alınır.

Bu durumda kurbanın kesileceği şehirde imam bayram namazını bitirince onun adına kerban kesilir. Ebul-Hasen’den: “Her iki şehirde bayram namazı kılındıktan sonra kurban kesilir” diye rivayet de vardır.

Zengin veya fakir bir kimse kurban kesme günleri çıkıncaya kadar kurban kesmemişse artık kurban kesemez.

Şayet kurban kesmeyen, zengin bir kişi ise ve muayyen bir koyunu kendine vacib kılmamışsa, koyun satın almış olsun veya olmasın bir koyun kıymeti kadar tasaddukta bulunur. İnaye isimli eser de böyledir.

Bayram günlerinde satın alıp da kesemediği koyunu bayram günlerinden sonra kesip etini fakirlere dağıtırsa, caiz olur. Eğer o koyun diri iken daha fazla para ediyorsa fazlalık olan miktarı da ayrıca tasadduk eder.

Eğer kesmiş olduğu bu koyundan kendisi yemişse, yediği miktarın kıymetini fakirlere tasadduk eder.

Bir kimse bir adamı kendisi adına kurban kesmek üzere vekil etse ve kurbana dair hiçbir şey zikretmese, paradan da bahsetmese, bu şekilde vekalet vermek caiz olmaz.

Bir kimse bayram günlerinde zengin iken, bayram günleri bitmeden önce kurban kesmeden ölse, kurban sorumluluğu onun zimmetinden düşer. Hatta bu kişinin, kendi adına kurban kesilmesini vasiyet etmesi gerekmez.

Şayet bu kişi bayram günleri geçtikten sonra ölürse, bir koyunun kıymetini tasadduk etmesi zimmetinden düşmez. Hatta vasiyet etmesi vacibtir.